HİCRİ TAKVİM
Takvim, zamanı günlere, aylara, yıllara bölme metodudur. İnsanlar zamanı ölçerken, ölçü aracı olarak güneşi ve ayı kullanmışlardır.
Hicrî takvim Ay’ın hareketlerine göre zamanı hesaplayan ve 622 milâdi yılında, Server-i Ser Efendimiz (s.a.s.)’in Medine’ye hicretini tarihin başlangıcı olarak kabul eden takvimdir. Kur’ân-ı Kerim, mesajının tamamını ay takvimi esasına göre indirmiştir. Hicri Takvim ay takvimidir. Kur’an-ı Kerim’in içindeki açıklamalar Hicri Takvim düzenine göre, aylara göre düzenlenmiştir.
İçinden aldığımız bilgileri, uygulamaları ay takvimine göre yapıyoruz. Mesela, içinde bin aydan hayırlı bir gece olan, Kur’ân-ı Kerim’in de indirilişinin tamamlandığı gece, yine ay hareketlerine göre hesaplanmıştır, Miladi Takvime göre hesaplanmamıştır. Ramazan ayının son 10 gününde aranması Peygamber Efendimiz tarafından bize tavsiye edilmiştir.
Haccın ne zaman başlayacağı, temel ibadetlerimizden orucun ne zaman başlayacağı, hangi gece veya gündüzlerin diğer gecelerden üstün olduğu veya feyiz ve bereket açısından daha önemli olduğu hep Hicrî Takvim esasına göre belirlenmiştir.
Her ay “eyyamı bîyd” denilen 13.14.15’i Hicri Takvime göre hesaplanır, Miladi Takvime göre değil. O günlerde oruç tutmak çok sevaplıdır. Ramazan ayının başlangıcı Hicri Takvime göre hesaplanır, Miladi Takvim’de yoktur. Her sene değişir.
Haccın başlangıcı Zilhicce ayı yine Miladi Takvim’de yoktur. Hicri Takvime göre hesaplanır. Bütün Kur’an-ı Kerim mesajları Hicri Takvime göre düzenlenmiştir.
Sevdiğimiz insanların, doğum yıldönümlerinin Hicrî Takvime göre idrak edip kutlamanın ve dualarımızı, hediyelerimizi o günlerde arttıralım. Belki bundan sonra doğacak olan evlatlarımızı da Hicri Takvime göre doğum tarihlerini yazıp o tarihlere göre anılmalarını da vasiyet edeceğiz ki, inancımıza uygun şekilde ibadetlerimizi yapmamıza fayda sağlayan Hicri Takvimin hayatımızda ne kadar önemli bir yeri olduğu idrak edilsin.
Muharrem ayı hicrî senenin birinci ayı, 26 Kasım 2011 günüde Muharrem ve hicrî senenin birinci günü. Hicrî takvim, Müslümanların dinî bakımdan çok dikkatle takip etmeleri gereken bir takvimdir.
Ramazan; ayı bu hicrî takvimin aylarından birisidir.
Hac; hicrî takvime göre belli oluyor.
Kandiller; bu takvime göre belli oluyor.
Aşure günü, Muharremin On’u, yine bu takvimle ilgili.
Muharrem ayının, yeni hicrî senenin ve Cuma gününün Müslümanların zulümden, kahırdan, baskıdan, elemden, haksızlıklardan kurtulması, maddî, manevi musibet ve felâketlerden, semavi, arâzî afetlerden mahfuz olmasına.
Bütün insanlığın iyiliğini isteyerek, hepsinin imana gelmesi, Müslüman olması, Allah’ın sevdiği kullar olması, sevdiği yolda yürümesi, ahret saadetini kazanmasına.
1433 Hicrî yılı ve bundan sonra gelen yılların ÂLEM-İ İSLÂM için, bütün İnsanlık için hayırlı olmasını dilerim
MİLADİ TAKVİM
Miladi takvim ya da Gregoryen takvim, Jülyen takviminin yerine Papa XIII. Gregory tarafından yaptırılan takvim. Milad’ı tarih başlangıcı ve Dünya’nın Güneş etrafındaki dönüş süresi olan 365 gün 6 saatlik zamanı “1 yıl” olarak kabul eder.
Dünyada en yaygın olarak kullanılan takvim olan miladî takvim, senede 10.8 saniye hata oranıyla en güvenilir ve hassas takvimdir.
4 Ekim 1582’de kabul edilmiştir. Değişik tarihlerde önce Avrupa’da daha sonra diğer ülkelerde yayılmıştır.
Gregoryen takvim oluşturulurken Jülyen takvimine 10 gün ilave edilmiştir; 5 Ekim Cuma günü, 15 Ekim Cuma olarak kabul edilmiştir. 1752’de kabul eden ülkeler ise 11 gün ilave etmek durumunda kalmışlardır.
Osmanlı İmparatorluğu döneminde, önce Hicrî takvim, sonra da 1 Mart’ı yılbaşı kabul eden Mali takvim kullanılmıştı. Cumhuriyet’in ilanından sonra, Malî 26 Kânun-ı evvel 1341’de (26 Aralık 1925) kabul edilen “Takvimde Tarih Mebdeinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun” ve “Günün 24 Saate Taksimi Hakkında Kanun” adlı iki ayrı yasayla 1 Ocak 1926’dan başlayarak Gregoryen takvim benimsendi.
Yılbaşını 1 Ocak olarak alan bu takvimin yanı sıra günü 12 saatlik gündüz ve 12 saat gece dilimlerine ayıran saat sistemi yerine 24 saatlik bir gün kabul edildi.
Gregoryen takvim, günümüze kadar kullanılan takvimler içinde en az hatalı olanıdır. Günümüzde bir ekinoks yılı 365.242375365 gündür (365 gün 5 saat 49 dakika 12 saniye). Gregoryen takvimde ortalama bir yıl 365.2425 gündür ve gerçek ekinoks yılı uzunluğuna oldukça yakındır.
Senede “ortalama” 0.000125 günlük bu ufak hata, 10.8 saniyeye tekabül eder. Takvim hesaplamasında 1 günlük hatanın ortaya çıkması için yaklaşık 8000 yıl geçmesi gerekir. Bununla birlikte 8000 yıl içerisinde bir ekinoks yılının uzunluğu da sabit kalmayacaktır ve hangi uzunlukta olacağı tam olarak bilinemez. Bu nedenlerle Gregoryen takvim yeterli hassasiyette bir takvimdir ve yeniden düzenlenmesi çok uzun bir süreliğine gereksizdir.
NEKADAR GÜVENİLİR DOGRULUGU VARDIR
Gregoryen takvim, günümüze kadar kullanılan takvimler içinde en az hatalı olanıdır. Günümüzde bir ekinoks yılı 365.242375365 gündür (365 gün 5 saat 49 dakika 12 saniye). Gregoryen takvimde ortalama bir yıl 365.2425 gündür ve gerçek ekinoks yılı uzunluğuna oldukça yakındır.
Senede “ortalama” 0.000125 günlük bu ufak hata, 10.8 saniyeye tekabül eder. Takvim hesaplamasında 1 günlük hatanın ortaya çıkması için yaklaşık 8000 yıl geçmesi gerekir. Bununla birlikte 8000 yıl içerisinde bir ekinoks yılının uzunluğu da sabit kalmayacaktır ve hangi uzunlukta olacağı tam olarak bilinemez. Bu nedenlerle Gregoryen takvim yeterli hassasiyette bir takvimdir ve yeniden düzenlenmesi çok uzun bir süreliğine gereksizdir.
Araklı arı haber
Erkan DEMİRTÜRKOĞLU
